In de eerste maanden van de lockdown voorspelden experts een vloedgolf aan depressies, angsten en gekmakende eenzaamheid, maar die is er tot nu toe niet gekomen.
Onderzoekers aan de universiteit van Amsterdam zien dat covid voor een lichte toename van angst, eenzaamheid, stress en somberheid bij de bevolking heeft gezorgd, maar niet in die mate dat ze extra zorg van een psycholoog, psychotherapeut of psychiater nodig hebben. En mensen die al depressief waren, werden niet depressiever.
Ook in Vlaanderen hebben we de afgelopen zes maanden geen stijging van de opnames in de psychiatrische ziekenhuizen gezien. Los daarvan zijn er natuurlijk veel mensen met psychische klachten in ons land, en zij verdienen al onze aandacht. Maar op dit moment heeft covid-19 daar niet zoveel mee te maken.
Mensen blijken veerkrachtiger te zijn dan werd voorspeld. Dat wil niet zeggen dat de situatie voor iedereen even makkelijk is. Er zijn mensen voor wie de impact zwaarder is, bijvoorbeeld de gezondheidswerkers en de mensen die geconfronteerd zijn met de ziekte in hun familie of hun omgeving. Maar zelfs bij die groepen die het zwaarder hebben, is het negatieve effect minder groot dan gevreesd.
Onderzoek heeft aangetoond dat mensen in oorlogstijden niet direct een veel lagere levenskwaliteit ervaren, afhankelijk van hoe dicht ze bij de oorlogsgruwel geweest zijn natuurlijk. Een mens die wil overleven, is tot veel in staat. Net als in de oorlogstijd was er in het begin van de crisis veel solidariteit onder de bevolking. We zaten er samen in en we moesten er samen door. Dat bracht veerkracht naar boven. Vanuit onderzoek bleek dat mensen die veel hadden meegemaakt door de coronacrisis het veel beter bleken te doen dan je zou verwachten. Twee dingen hielpen hen goed met stress om te gaan : sociale steun en optimisme. Wie goed omringd is en zich gesteund voelt door anderen, kan makkelijker kijken naar wat positief is, in plaats van op het negatieve te focussen.
Tevens is er een aanzienlijke groep van mensen die de voorbije maanden belangrijke beslissingen namen. De lockdown was dé gelegenheid om even stil te staan bij de vraag : hoe ziet er mijn leven uit, en wil ik dit allemaal wel? Sommigen hebben beslist om minder te werken, om van job te veranderen of te scheiden...met andere woorden : de covid heeft processen die al aan de gang waren doen versnellen.
We zitten op een kantelmoment en het is moeilijk te voorspellen waar we zullen uitkomen!
Het kan bijvoorbeeld zeer positief uitdraaien wanneer er snel een vaccin wordt gevonden.
Na de Eerste Wereldoorlog en de Spaanse griep beleefden we een fantastische periode van optimisme de roaring twenties. De economie draaide als een tierelier, het uitgaansleven bloeide. Kunst, cultuur en mode floreerden.
Als er in de komende maanden een efficiënt vaccin komt dat snel verspreid kan worden, zullen mensen het gevoel krijgen dat ze weer grip krijgen op de situatie. Dan zou je wel eens een golf van optimisme kunnen zien omdat we de crisis overwonnen hebben, en dan zou de economie weer op gang kunnen komen. Misschien krijgen we opnieuw een soort roaring twenties.
Tot slot : menselijk contact is levensnoodzakelijk, maar we hebben ook het geluk dat het 2020 is : er zijn zoveel manieren om met anderen in contact te komen. Die hadden we niet toen de pest uitbrak. Hoe eenzaam moeten de mensen toen niet geweest zijn? We mogen niet vergeten af en toe eens een stapje achteruit te zetten en wat we nu meemaken in het ruimere kader van de geschiedenis te zien.
- Login om te reageren